Odpowiedzialność małoletniego, który nie ukończył 13 lat, za wyrządzoną szkodę

Dzisiejszy artykuł zostanie poświęcony zagadnieniu odpowiedzialności małoletniego za szkody jakie wyrządził swoim działaniem. Zgodnie z art. 426 kodeksu cywilnego (zwanym dalej k.c.) małoletni, który nie ukończył lat trzynastu, nie ponosi odpowiedzialności za wyrządzoną szkodę. Jakie zatem mogą być skutki prawne czynów niedozwolonych, które popełniłaby taka osoba?

Zastosowanie w takim przypadku znajdzie przepis art. 427 k.c., który mówi o zobowiązaniu do nadzoru m. in. nad osobą małoletnią. Umocowanie prawne do nadzoru najczęściej wynika z ustaw szczególnych, jednak może również wynikać z umów. Osoba, która została w taki sposób zobowiązania do nadzoru ma jednoczesny obowiązek naprawienia szkody wyrządzonej przez takiego małoletniego. Odpowiedzialność ta nie ma bezwzględnego charakteru, ponieważ jest wyłączona w przypadku, gdy osoba nadzorująca uczyniła zadość obowiązkowi nadzoru albo w przypadku, gdy szkoda powstałaby także przy starannym wykonywaniu nadzoru.

W przypadku, gdy nie ma osoby, która byłaby zobowiązana do nadzoru lub nie można od takiej uzyskać naprawienia szkody, poszkodowany może na podstawie art. 428 k.c, żądać całkowitego lub częściowego naprawienia szkody od samego sprawcy, pod warunkiem, że z okoliczności, a zwłaszcza z porównania stanu majątkowego poszkodowanego i sprawcy, wynika, że wymagają tego zasady współżycia społecznego.

W tym miejscu warto zwrócić uwagę na wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 6 lutego 2014 r. sygn. akt I ACa 1006/13. Sąd w sentencji tego wyroku orzekł, że „ O ile bowiem w odniesieniu do małoletniego, który nie ukończył 13. roku życia (art. 426 k.c.) nie można mówić o winie, a tym samym i o szkodzie powstałej wyłącznie z winy poszkodowanego, a więc o przesłance, która co do zasady zwalnia z odpowiedzialności (art. 435 k.c. w zw. z art. 436 k.c.), o tyle można mówić o jego ewentualnym przyczynieniu się do szkody, co oznacza, że zachowanie się małoletniego poszkodowanego uwzględniające jego wiek, stopień świadomości i rozeznania może uzasadniać pomniejszenie należnych mu świadczeń na podstawie art. 362 k.c.”

Podsumowując zagadnienie odpowiedzialności cywilnej małoletniego nie jest jednoznaczne i powinno być rozpatrywane indywidualnie w każdej sprawie. Należy również pamiętać, że opisana odpowiedzialność małoletniego jest zagadnieniem omawianym na gruncie prawa cywilnego, natomiast chociażby na gruncie prawa karnego zasady odpowiedzialności mogą kształtować się inaczej.

#odpowiedzialnośćmałoletniego #szkoda #winawnadzorze #brakosóbzobowiązanychdonadzoru #przyczynieniesię